Antiraşitik vitamin olarak da bilinir.Vitaminin ergokalsiferol (vit.D2) ve kolekalsiferol (vit.D3) olmak üzere iki formu vardır.İnsan, sığır ve köpekte etkinlik bakımından aynı değere sahip iken kanatlılarda D3 vitamini D2’den 30 kat daha iyi değerlendirilir.Her iki provitaminin ultraviyole ışınlarının etkisiyle 9. ve 10. pozisyonu arasındaki b halkası açılmadıkça beslenme açısından önemi yoktur.
Vitamin D2 ve D3 ince bağırsaklardan emildikten sonra kan yolu ile karaciğere gelir.Karaciğerde 25-hidroksikolekalsiferole (25-HCC) dönüşür.25-HCC karaciğerden böbreklere taşınır.Burada 1,25-dihidrokolekalsiferole çevrilir.Bu bileşik vitamin D’nin biyolojik aktivasyonu en yüksek olanıdır.Böbrekte üretilen 1,25-dihidrokolekalsiferol miktarı parathormon tarafından kontrol edilir.Bundan dolayı vitamin D ihtiyacı alınan kalsiyum ve fosfor oranına bağlıdır.
Fonksiyonları :
● Yemden yararlanmayı arttırır.
● Dişlerin oluşumunda görev alır.
● Kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilimini ve vücuttan atılımını düzenler.
● Kemik ve dokulardaki kalsiyum birikimini ve ihtiyaç duyulduğunda mobilizasyonunu sağlar.
● Kemik gelişimini ve güçlenmesini arttırır.
● Tibia diskondroplazisi gibi bacak hastalıklarını azaltır.
● Yumurtlamada süreklilik sağlar ve kabuk kalitesini arttırır.Böylelikle kırık yumurtaların sayısını oldukça azaltır.
● Kuluçka verimini yükseltir.
● Yumurta tavuklarına kafes yorgunluğu durumunda destek olur.
● Ağır ırkların üretiminde avantaj sağlar.
Yetersizliği :
● Genç hayvanlarda raşitizm oluşur.
● Yetersiz kalsifikasyon sonucu kemikler zayıflar, eğrilir ve kolay kırılabilir hal alır.
● Yaşlı, gebe ve laktasyondaki hayvanlarda osteomalasi oluşur.
● Hayvanların vücut kondisyonu bozulur.
● Kanatlılarda bacak çarpıklıkları ve yumurta kabuğu kalitesinde zayıflık görülür.
● Yumurta verimi ve kuluçkadan çıkma oranında azalma olur.
● Yumurta kabuğunda incelme ve kötü tüylenme görülür.
